Çin Yerin asteroidlərdən qorunması texnologiyasını test edəcək
Elm & Texnologiya
09.09.2025
Emil Nəcəfov
Bu il Çin Yerin potensial risklərini azaltmaq və trayektoriyasını dəyişmək məqsədilə asteroidlə toqquşma üzrə nümayiş missiyası həyata keçirməyi planlaşdırır. Əgər təcrübə uğurlu alınarsa, Çin ABŞ-dan sonra kosmik obyektlərin hərəkətinə nəzarət imkanını sübut edən ikinci ölkə olacaq. Missiya iki aparatın istifadəsini nəzərdə tutur: məlumat toplamaq üçün müşahidəçi və kinetik təsir üçün zərbə zondu. Yerdən 10 milyonlarla kilometr məsafədə yerləşən asteroidin orbitinin 3-5 sm dəyişdirilməsi planlaşdırılır. Cari ildə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan bu missiya kiçik ölçülü bir asteroidi hədəfə alacaq. Gözlənilir ki, kosmik cismin orbitində cəmi 3-5 sm dəyişiklik olacaq ki, bu da planetar müdafiə texnologiyalarının sınaqdan keçirilməsinə imkan verəcək.
Missiya çərçivəsində iki kosmik aparat istifadə olunacaq: müşahidəçi və zərbə aparatı. Əvvəlcə müşahidəçi asteroidə yaxınlaşaraq ətraflı fiziki məlumatlar toplayacaq, daha sonra isə zərbə aparatı yüksək sürətlə obyektə çırpılacaq. Bütün hadisələr yerüstü və kosmik teleskoplar vasitəsilə qeydə alınacaq. Çin Ay proqramının baş konstruktoru Wu Weiren qeyd edib ki, asteroidləri zərərsizləşdirməyin əsas üsulu kinetik zərbə olacaq. Bununla yanaşı, Çin erkən xəbərdarlıq və orbitdə reaksiya vasitələrini də əhatə edən kompleks müdafiə sistemi qurmaq niyyətindədir. Ölkə həmçinin beynəlxalq əməkdaşlığa, o cümlədən məlumat mübadiləsinə hazır olduğunu bildirir ki, bu da kosmik təhdidlərə qarşı qlobal müdafiə sisteminin formalaşmasına xidmət edəcək.
Asteroidlər həm böyük potensial, həm də ciddi təhdid daşıyır. Onları Günəş sisteminin “daşlaşmış qalıqları” adlandırırlar, çünki tərkibində dəmir, nikel və platin qrup elementləri kimi qiymətli metallar var. Eyni zamanda Yerə yaxın asteroidlər bəşəriyyət üçün əsas ekzistensial təhlükələrdən biri hesab olunur. Müşahidə texnologiyalarının inkişafı ilə aşkar edilən asteroidlərin sayı artır. NASA-nın məlumatına görə, 2021-ci ilin iyun ayına qədər Yerə yaxın 26 115 obyekt və 2185-dən çox potensial təhlükəli obyekt müəyyən edilmişdi. 2022-ci ildə NASA Double Asteroid Redirection Test (DART) missiyasını həyata keçirdi: kosmik aparat daha böyük Didim obyektinin peyki olan Dimorf asteroidinə yönəldildi və onun orbitini 33 dəqiqə dəyişməyə nail oldu. Bu, dünyada planetar müdafiə texnologiyalarının ilk sınağı idi.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Günəş sisteminin hüdudlarında gizli obyekt aşkar edilib
Günəş sisteminin hüdudlarında gizli obyekt aşkar edilib
Müasir astronomiyaya görə, Günəş sistemində Neptunun o tayındakı məkan boş hesab olunur. Lakin məhz orada alimlər kütləvi bir transneptun obyekti - 2017 OF201-i aşkar ediblər.
Ulduzlararası Oumuamua kometası ekzo-Pluton fraqmenti ola bilər
Ulduzlararası Oumuamua kometası ekzo-Pluton fraqmenti ola bilər
Oumuamua adlı kosmik obyekt ilk dəfə astronomlar tərəfindən 2017-ci ildə müşahidə olunub. O zaman alimlər onun Günəş sisteminin hüdudlarından kənardan gəldiyi qənaətinə gəldilər.
13 yaşadək smartfona sahib olmaq psixi sağlamlığa ciddi zərər vura bilər
13 yaşadək smartfona sahib olmaq psixi sağlamlığa ciddi zərər vura bilər
13 yaşadək smartfona sahib olmaq gələcəkdə psixi sağlamlıq üçün ciddi risklərlə əlaqələndirilir. Bu nəticəyə Sapien Labs tədqiqatçıları dünyanın müxtəlif yerlərindən 100 000-dən çox insanın məlumatlarını təhlil etdikdən sonra gəliblər.
Alimlər bəlkə də kainatın ilk qalaktikasını kəşf ediblər
Alimlər bəlkə də kainatın ilk qalaktikasını kəşf ediblər
Aşkarlanmış obyekt bütün məlum obyektlər arasında ən qədim qalaktika ola bilər. Ehtimal edilən qalaktika Böyük partlayışdan 90 milyon il sonra mövcud olub.
Marsın sərt daxili nüvəyə sahib olduğu təsdiqlənib
Marsın sərt daxili nüvəyə sahib olduğu təsdiqlənib
Beynəlxalq alimlər qrupu planetologiya sahəsində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edib və ilk dəfə olaraq Marsın təxminən 600 kilometr radiusa malik bərk daxili nüvəsinin mövcudluğunu təsdiqləyib.
Həftənin xəbərləri
