Donuz embrionlarında ilk dəfə insan ürəyi yetişdirilib
Elm & Texnologiya
19.06.2025
Emil Nəcəfov
Heyvan və insan ximeraları gələcəkdə orqan transplantasiyası üçün insan orqanlarının yetişdirilməsi məqsədilə əlverişli rezervuarlar kimi yaradılır. Çinli alimlər bu konsepsiyanın varolma qabiliyyətini sübut edən nəticələr təqdim ediblər. Belə ki, onlar insan hüceyrələrindən ibarət ürəyə sahib donuz embrionları yaradıblar. Uğurlu nəticələrə baxmayaraq, hələ də çoxlu həll olunmamış problemlər qalır. Ximeraların yaradılmasında geniş yayılmış problem ondan ibarətdir ki, insan hüceyrə xətləri tez-tez digər canlı növlərin hüceyrələrini də ehtiva edir.
Məsələn, daha əvvəl alimlər donuz orqanizmində böyrək yetişdirmişdilər, lakin həmin orqan yalnız 40-60% insan hüceyrələrindən ibarət olmuşdu. Yeni tədqiqatda alimlər donuz embrionunda ürək yetişdirməyi qarşılarına məqsəd qoyublar və bu istiqamətdə təsirli nəticələr əldə ediblər. Nature jurnalının yazdığına görə, insan ürəyi ilə yaradılmış embrionlar 21 gün yaşayıb və bu müddət ərzində orqan artıq döyünməyə başlayıb. Əvvəlcə alimlər insanın kök hüceyrələrini təkrar proqramlaşdıraraq, onların gələcəkdə heyvan modelində daha sürətli inkişaf etməsini təmin ediblər.
Daha sonra donuz embrionlarında ürəyin formalaşmasına cavabdeh olan iki gen deaktiv edilib. Bunun nəticəsində insan hüceyrələri orqanı formalaşdırmaq üçün zəruri mühiti əldə ediblər. Funksional orqanın uğurla formalaşmasına baxmayaraq, embrionlar 3 həftədən sonra tələf olublar. Bunun səbəbi hələ məlum deyil və əlavə araşdırmalar tələb olunur. Bundan başqa, alimlər yeni formalaşmış ürəyin hüceyrə tərkibini də qiymətləndirməlidirlər. Gələcəkdə bu orqanlardan transplantasiya üçün istifadə edilə bilməsi üçün onlar tam şəkildə yalnız insan hüceyrələrindən ibarət olmalıdır.
Mənbə: Nature.com
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Havanın mikroplastikdən təmizlənməsi üsulu təklif edilib
Havanın mikroplastikdən təmizlənməsi üsulu təklif edilib
Tədqiqatçılar ətraf mühitdə toplanmış mikoplastiki havadan təmizləmək üçün sadə və effektiv bir üsul tapıblar. Təcrübə göstərib ki, “yaşıl damlar” təhlükəli hissəciklərin 97.5%-ni aradan qaldıra bilir.
Antarktidada naməlum radiosiqnallar təyin edilib
Antarktidada naməlum radiosiqnallar təyin edilib
Antarktida üzərində yüksəkdə uçan kosmik şüa detektoru alimlərin sözlərinə görə müasir fizika təsəvvürlərini şübhə altına alan qəribə siqnallar qeydə alıb. Yüksək enerjili neytrinoların yaratdığı Çerenkov şüalanmasını qeydiyyata alan ANITA anteni ilə çalışan tədqiqatçılar Yer kürəsinin dərinliklərindən qalxan kimi görünən radioimpulslar aşkar ediblər ki, bu da mövcud fizika modellərini pozur.
Alimlər Marsın terraformalaşdırma planını təqdim ediblər
Alimlər Marsın terraformalaşdırma planını təqdim ediblər
Marsın terraformalaşdırılması perspektivi - yəni onun yaşanacaq hala gətirilməsi - hələ 30 il əvvəl fantastika kimi görünürdüsə, bu gün müasir texnologiyalar və bu sahədə aparılan tədqiqatlar sayəsində real təfərrüatlar almağa başlayıb.
Çinlilər qaranlıq enerjini öyrənmək üçün unikal raidoteleskop hazırlayıblar
Çinlilər qaranlıq enerjini öyrənmək üçün unikal raidoteleskop hazırlayıblar
Keçən həftə unikal radioteleskopun çanağı Çindən Braziliyaya dəniz yolu ilə göndərilib. Bu teleskop qaranlıq enerjinin xüsusiyyətlərini öyrənmək və kainatın digər sirrlərini açmaq üçün nəzərdə tutulub.
Qara dəliklərin daxilində sinqulyarlıaq olmaya bilər
Qara dəliklərin daxilində sinqulyarlıaq olmaya bilər
Bu ilin əvvəlində fiziklər müasir fizikanın ən böyük problemlərindən birinə - qara dəliklərin mərkəzində sinqulyarlığın mövcudluğu məsələsinə - yeni bir həll təklif etdilər.
Həftənin xəbərləri
