Çin dərin su tədqiqat mərkəzini inşa edəcək
Elm & Texnologiya
14.02.2025
Emil Nəcəfov
Çində strateji cəhətdən vacib olan Cənubi Çin dənizində dərin su tədqiqat mərkəzinin tikintisi təsdiqlənib. Bu layihə "okeanın dibindəki kosmik stansiya" ilə müqayisə olunur. Mərkəz 2000 metr dərinlikdə yerləşəcək və bu, indiyə qədər inşa edilmiş ən dərin və texnoloji baxımdan ən mürəkkəb sualtı qurğulardan biri olacaq. Kiçik elmi qruplar burada 1 aya qədər qalaraq ekosistemləri araşdıracaq, metan hidratlarının vəziyyətini izləyəcək və faydalı qazıntılar axtaracaqlar. Mərkəzin 2030-cu ilə qədər istifadəyə verilməsi planlaşdırılır. Cənubi Çin dənizi - böyük təbii sərvətləri və ərazi mübahisələri ilə tanınan regiondur.
Sualtı mərkəzin əsas məqsədi bioloji aktivliyi yüksək olan unikal ekosistemləri tədqiq etməkdir. Bu ekosistemlərdə böyük miqdarda metan hidratı ehtiyatları mövcuddur. Metan və suyun buzabənzər bərk birləşmələri olan bu hidratlar potensial enerji mənbəyi hesab edilir. Ümumi ehtiyatların 70 milyard ton olduğu təxmin edilir ki, bu da Çinin hazırkı neft və qaz ehtiyatlarının təxminən yarısına bərabərdir. Bundan əlavə, region kobalt, nikel kimi qiymətli faydalı qazıntılarla da zəngindir. Cənubi Çin dənizində yüzlərlə canlı növü yaşayır, onlardan bəzi növlərin isə xərçəng xəstəliyinin müalicəsində istifadə edilə bilən mühüm fermentlər istehsal etdiyi müəyyən olunub.
Çinin robototexnika və avtomatlaşdırma sahəsindəki uğurlarına baxmayaraq, stansiyada ekstremal şəraitdə insanlar da çalışacaq. Alimlər hesab edirlər ki, tamamilə avtonom cihazlara güvənmək olmaz, çünki onlar mühüm hadisələri, məsələn, ani metan tullantılarını qeydə almaya bilər və ya yüksək dəqiqlik tələb edən tapşırıqların öhdəsindən gəlməyə bilərlər. 6 nəfərlik tədqiqat qrupu real vaxt rejimində təcrübələr aparacaq, unikal dərin su canlılarını öyrənəcək və bəlkə də tibb və energetika sahəsində inqilabi kəşflər edəcək. Stansiya alimlərin uzun müddət işləyə bilməsi üçün tam həyat dəstək sistemi ilə təchiz ediləcək. Bundan əlavə, burada metan emissiyalarını, ekoloji dəyişiklikləri və tektonik fəaliyyətləri müşahidə etmək üçün monitorinq şəbəkəsi fəaliyyət göstərəcək.
Sualtı tədqiqat mərkəzi pilotsuz sualtı aparatlar, gəmilər və dəniz dibi müşahidə stansiyaları ilə qarşılıqlı əlaqədə olacaq. Bu qurğular birlikdə dördölçülü monitorinq sistemi yaratmaq üzərində çalışacaqlar. Bunun sayəsində dərin su stansiyası daha böyük, qarşılıqlı əlaqəli və əsasən robotlaşdırılmış infrastrukturun əsas elementi olacaq. Mərkəz Çinin dəniz dibinə döşənmiş geniş optik lifli kabel şəbəkəsindən istifadə edəcək. Bundan əlavə, stansiyanın tərkibinə Mengxiang adlı qazma gəmisi də daxil ola bilər. Bu, Çinin daha bir iddialı layihəsidir. Mengxiang Yer qabığını deşərək mantiyaya çatmağa çalışan ilk gəmi olacaq. Stansiyanın enerji təchizatı atom enerjisi ilə təmin oluna bilər, lakin bu barədə dəqiq məlumatlar hələ açıqlanmayıb.
Mənbə: Interesting Engineering
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Yer kürəsinin orbitində böyük konstruksiyaların inşasına start veriləcək
Yer kürəsinin orbitində böyük konstruksiyaların inşasına start veriləcək
dətən, kosmik konstruksiyalar Yer kürəsində yığılır və sonra orbitə göndərilir. Lakin 2022-ci ildə işə salınmış NOM4D proqramı yeni yanaşma təklif edir - yüngül konstruksiyaların birbaşa kosmosda yığılması.
ABŞ-da yanğınların ekoloji təmiz üsul ilə söndürülməsi təklif edilib
ABŞ-da yanğınların ekoloji təmiz üsul ilə söndürülməsi təklif edilib
Su, köpük və kimyəvi reagentlər yanğınların söndürülməsi üçün əsas resurslardır, lakin onlar ekoloji baxımdan olduqca zərərlidirlər. ABŞ-dan olan alimlər ekoloji cəhətdən təmiz yanğınsöndürmə texnologiyası təklif ediblər.
Süni zəka özü-özünü bərpa edə bilən asfaltın hazırlanmasında yardımçı olub
Süni zəka özü-özünü bərpa edə bilən asfaltın hazırlanmasında yardımçı olub
Böyük Britaniyadan olan tədqiqatçılar özünü bərpa edə bilən yeni növ asfalt hazırlayıblar. Bu material mikroçatları cəmi bir saat ərzində öz-özünə aradan qaldıra bilir. Bitum və bitki sporlarından ibarət olan bu asfalt örtüyü yolların təmir xərclərini azaltmağa kömək edə bilər.
Yeni alüminium batareya çoxlu sayda şarjdan sonra öz həcminin 99%-ni qoruyub saxlayır
Yeni alüminium batareya çoxlu sayda şarjdan sonra öz həcminin 99%-ni qoruyub saxlayır
Pekin Universiteti və Pekin Texnologiya İnstitutunun alimləri 10 000 dəfə şarj dövründən sonra ilkin tutumunun 99%-ni saxlaya bilən bərk cisimli alüminium batareyası hazırlayıblar.
Hindistan kosmosa ilk idarə olunan uçuşlara hazırlaşır
Hindistan kosmosa ilk idarə olunan uçuşlara hazırlaşır
Hindistan Kosmik Tədqiqatlar Təşkilatının (ISRO) Banqalor şəhərindəki mərkəzində "Gaganyaan" missiyası üçün ekipaj modulunun yığılması uğurla başa çatıb. Kapsul uçuş zamanı onun mövqeyini və trayektoriyasını idarə etməyə imkan verən hərəkətə nəzarət sistemi ilə təchiz edilib.
Həftənin xəbərləri
