main-post-cover

    ChatGPT uğurla kosmik gəmini idarə edə bilirmiş

    Süni İntellekt
    03.07.2025
    Emil Nəcəfov
         Tədqiqatçılar böyük dil modellərinin (LLM) kosmik gəmini idarə edib-edə bilməyəcəklərini sınaqdan keçiriblər. GPT LLaMA bazasında çalışan süni zəka agenti Kerbal Space Program adlı simulyatorda keçirilmiş beynəlxalq avtonom naviqasiya yarışmasında ikinci yeri tutub. Təcrübə göstərdi ki, böyük dil modelləri artıq real vaxt rejimində mürəkkəb taktiki qərarlar qəbul edə bilir və gələcək avtonom kosmik missiyalar üçün əsas ola bilərlər. Peyklərin idarə olunması və kosmik aparatların naviqasiyası üçün avtonom sistemlərin hazırlanması uzun müddətdir alimlərin maraq dairəsindədir. Gələcəkdə peyklərin sayı o qədər çox olacaq ki, onları fərdi şəkildə idarə etmək mümkün olmayacaq. Bundan əlavə, uzaq kosmosun tədqiqində işığın sürətinə olan məhdudiyyətlər səbəbindən aparatları real vaxtda idarə etmək mümkünsüzdür.
         Əgər bəşəriyyət kosmosu fəth etməyi planlaşdırırsa, qərarların qəbulunu robotlara etibar etməli olacaq. İnnovasiyaları stimullaşdırmaq məqsədilə aviasiya mütəxəssisləri “Kerbal Space Program Differential Game Challenge” adlı təşəbbüsə start verdilər. Bu, məşhur Kerbal Space Program oyunu əsasında yaradılmış bir təlim poliqonudur. O, mütəxəssislərə avtonom sistemləri realist mühitdə layihələndirmək, sınaqdan keçirmək və təcrübə aparmaq imkanı verir. Simulyatordakı tapşırıqlar müxtəlif ssenariləri əhatə edir - məsələn, peykin izlənməsi və ələ keçirilməsi missiyası və ya aşkarlanmanın qarşısını almaq tapşırığı. Beynəlxalq alimlər qrupu GPT-3.5 və LLaMA texnologiyasından istifadə edən süni zəka agentini təqdim etdilər.
         Tədqiqatçılar böyük dil modelləri texnologiyasını ona görə seçdilər ki, avtonom sistemlərin ənənəvi üsullarla hazırlanması uzunmüddətli öyrənmə dövrləri, geribildirim və təkmilləşdirmə tələb edir. Halbuki, Kerbal Challenge-də missiyalar cəmi bir neçə saat davam edir və bu da modelin daim yenilənməsini qeyri-praktik edir. Böyük dil modellərinin gücü onların artıq nəhəng həcmdə insan mətnləri üzərində öyrədilmiş olmalarındadır. Bu səbəbdən ideal halda onlara yalnız az miqdarda, lakin dəqiq tənzimlənmiş yönləndirmələr (prompt engineering) və bir neçə cəhd kifayət edir ki, lazım olan konteksti anlaya bilsinlər. Belə bir modelin kosmik aparat idarə edə bilməsi üçün tədqiqatçılar gəminin cari vəziyyətini və hədəfini mətn formatına çevirən sistem hazırladılar.
         Mətn dil modelinə ötürülür və o, istiqamətlənmə və manevrlərlə bağlı tövsiyələr verir. Alimlər həmçinin xüsusi tərcüməçi qat hazırladılar - bu qat LLM tərəfindən verilmiş mətn tövsiyələrini simulyatoru idarə etmək üçün kodlara çevirir. Kiçik bir yönləndirmə seriyası və bir neçə düzəlişlə tədqiqatçılar süni zəka agentinin müsabiqədə sınaqlardan uğurla keçməsinə nail oldular və ikinci yeri qazandılar. Məqalədə qeyd edilir ki, birinci yer fərqli tənliklər əsasında hazırlanmış modelə verilib. Və bu, hələ GPT-4 modeli çıxmamışdan əvvəl aparılmış bütün təcrübələr fonunda baş verib. Görüləsi çox iş var, xüsusilə də real şəraitdə fəlakətə səbəb ola biləcək hallüsinasiyaların qarşısını almaq sahəsində. Bununla belə, bu, LLM-lərin nə qədər böyük potensiala malik olduqlarını göstərir: insan biliyinin nəhəng həcmini mənimsəyərək, onlar ən gözlənilməz formalarda tətbiq oluna bilərlər.
    Linki kopyala

    Bənzər xəbərlər

    Oxşar xəbərlər
    Meta superzəkanın yaradılması üçün xüsusi laboratoriyasını formalaşdırıb
    meta-superzekanin-yaradilmasi-ucun-xususi-laboratoriyasini-formalasdirib
    Google DeepMind "Minilliyin 7 Problemi"ndən birinin həllinə çox yaxındır
    google-deepmind-minilliyin-7-probleminden-birinin-helline-cox-yaxindir
    Süni zəka modellərinin ən çox sevdikləri ədəd təyin edilib
    suni-zeka-modellerinin-en-cox-sevdikleri-eded-teyin-edilib
    Microsoft diaqnozları həkimlərdən 4 dəfə daha dəqiq təyin edən süni zəkanı test edib
    microsoft-diaqnozlari-hekimlerden-4-defe-daha-deqiq-teyin-eden-suni-zekani-test-edib
    Süni zəka idarə etdiyi mağaza biznesini xaosa çevirib
    suni-zeka-idare-etdiyi-magaza-biznesini-xaosa-cevirib