Android 16 istifadəçiləri telefon fırıldaqçılığından qoruyacaq
Proqram Təminatı
14.02.2025
Emil Nəcəfov
Google, Android üçün yeni təhlükəsizlik funksiyası üzərində çalışır. Google şirkətinin Android üçün nəzərdə tutulmuş yeni təhlükəsizlik funksiyası telefon zəngləri zamanı bəzi həssas parametrlərin dəyişdirilməsini bloklayacaq. Bu həssas parametrlərə aşağıdakılar daxildir:
- Tətbiqlərin digər tətbiqləri quraşdırmasına icazə vermək (sideloading)
- Əlçatanlıq funksiyalarına giriş icazəsi vermək.
Fırıldaqçılar tez-tez telefon zəngləri zamanı bu cür dəyişikliklər etməyi tələb edirlər. Buna görə də, Android bu növ müdaxilələrin qarşısını almaq üçün həmin parametrləri zəng zamanı bloklayacaq. Telefon fırıldaqçılığının bir çox növü mövcuddur və süni zəkanın səs texnologiyalarının inkişafı ilə bu fırıldaqçılıqlar daha inandırıcı olacaq. Fırıldaqçılar pul göndərməyinizə və ya onlara online hesablarınıza giriş imkanı verməyinizə nail olmaq üçün müxtəlif psixoloji üsullardan istifadə edirlər. Təəssüf ki, hər gün çox sayda insan bu cür dələduzluq sxemlərinin qurbanına çevrilir. Bu fırıldaqçılara qarşı mübarizə aparmaq üçün Google, Android 16-da yeni bir təhlükəsizlik funksiyası üzərində çalışır.
Bu funksiya telefon zəngləri zamanı bəzi həssas parametrlərin dəyişdirilməsini bloklayacaq. Bu yenilik fırıldaqçıların uğur qazanmasını çətinləşdirmək və insanları zərərli proqramları quraşdırmadan və ya aktiv etmədən əvvəl iki dəfə düşünməyə vadar etmək məqsədi daşıyır. Telefon fırıldaqçıları potensial qurban tapdıqda, onlardan pul və ya şəxsi məlumat almağın yollarını axtarırlar. Bu, çox vaxt qurbanı zərərli tətbiq (malware) yükləməyə inandırmaq və sonra həmin tətbiqə həssas icazələr - məsələn, əlçatanlıq (accessibility) icazəsi - verməyə məcbur etməklə həyata keçirilir.
Adi istifadəçilərin əksəriyyəti Android-də tətbiqləri fərdi şəkildə necə quraşdırmaq lazım olduğunu bilmirlər. Buna görə də, fırıldaqçı zəng xəttində qalaraq onları bu prosesdən keçirməyə çalışır. Məhz burada Android 16-nın yeni təhlükəsizlik funksiyası işə düşəcək. Android 16 telefon zənginin aktiv olduğunu aşkar edəcək və istifadəçiyə “sideloading” icazəsini aktivləşdirməyə mane olacaq. Bu məlumat Android 16 Beta 2 versiyasının kodlarını araşdırarkən aşkar edilmiş mətn sətirlərinə əsaslanır. Tətbiqlərin digər tətbiqləri quraşdırmasına icazə verən "sideloading" icazəsi, təhlükəsizlik səbəbilə standart olaraq deaktivdir, çünki bir çox zərərli tətbiq rəsmi tətbiq mağazalarından kənarda yayılır.
Bu icazəni aktivləşdirmək üçün istifadəçi açıq şəkildə Settings> Apps > Special app access > Install unknown apps bölməsinə keçməlidir. "Advanced Protection Mode" (Təkmilləşdirilmiş Mühafizə Rejimi) rejimi aktiv olan istifadəçilər isə bu icazəni ümumiyyətlə dəyişdirə bilməzlər, çünki bu icazənin açılması ciddi təhlükəsizlik riskləri yaradır. Yeni Android 16 funksiyası telefon zəngləri zamanı "sideloading" icazəsini bloklayacaq. Bununla belə, fırıldaqçılar qurbanlara zəngi sonlandırmağı, tətbiqi quraşdırmağı və sonra yenidən zəng etməyi təklif edə bilərlər.
Lakin bu əlavə addım fırıldaqçılıq sxemini çətinləşdirir, prosesə mane olur və qurbanın şübhələnməsinə səbəb ola bilər. Ən vacib məqam isə istifadəçi "sideloading" icazəsini aktivləşdirməyə çalışdıqda ekranda bir xəbərdarlıq mesajının görünməsidir. Bu mesajda fırıldaqçıların adətən zənglər zamanı məhz bu icazəni tələb etdikləri qeyd olunur və istifadəçilərə, xüsusilə tanımadıqları şəxslər tərəfindən yönləndirildikdə, ehtiyatlı olmaları tövsiyə edilir. Bu xəbərdarlıq bəzi insanları zəng edən şəxsin həqiqiliyini yenidən dəyərləndirməyə vadar edə və onları fırıldaqçılıqdan qorumağa kömək edə bilər. Bəs əgər "sideloading" icazəsi artıq aktivdirsə və ya daha pis halda, fırıldaqçının tətbiqi birbaşa Google Play Store-da yerləşirsə?
Android 16 yalnız "sideloading" icazəsini deyil, həm də aktiv telefon zəngləri zamanı bəzi həssas icazələrin, məsələn, "əlçatanlıq (accessibility) icazəsinin" aktivləşdirilməsini bloklayacaq. Əlçatanlıq icazəsi, tətbiqlərə ekrandakı məlumatları oxumaq və istifadəçi adından hərəkətlər icra etmək imkanı verir. Bu isə zərərli tətbiqlərin cihaz üzərində tam nəzarəti ələ keçirməsinə yol aça bilər. Bu əlavə təhlükəsizlik tədbiri telefon fırıldaqçılığının uğurla həyata keçirilmə ehtimalını azaltmağa kömək edəcək. Bu yeni təhlükəsizlik funksiyaları hələ Android 16 Beta 2 versiyasında aktiv deyil, lakin Android 16-nın rəsmi buraxılışına qədər hazır olması gözlənilir. Bu yeniliklər, Android 15-də təqdim edilmiş "Enhanced Confirmation Mode" funksiyasının üzərində qurulub. Həmin funksiya, "sideloading" edilmiş tətbiqlərin həssas icazələrə çıxışını çətinləşdirir.
Mənbə: Android Authority
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Google Gemini, ChatGPT-nin funksiyalarından birini əldə edib
Google Gemini, ChatGPT-nin funksiyalarından birini əldə edib
Google, süni zəka köməkçisi Gemini üçün yeni bir funksiyanı təqdim edib. Bu funksiya əvvəlki söhbətləri yadda saxlamağa və cavablarda həmin kontekstdən istifadə etməyə imkan verir.
Google Play aşağı keyfiyyətli tətbiqlər barəsində xəbərdarlıq etməyə başlayıb
Google Play aşağı keyfiyyətli tətbiqlər barəsində xəbərdarlıq etməyə başlayıb
Android cihazlarının sahibləri Google Play Market-də tətbiqlər axtararkən, digər istifadəçilərin reytinqləri və rəyləri, ümumi yüklənmə sayı və digər göstəricilər məhsulun keyfiyyətini müəyyən etməyə kömək edir.
Google I/O 2025 konfransının nə zaman keçiriləcəyi rəsmi şəkildə açıqlanıb
Google I/O 2025 konfransının nə zaman keçiriləcəyi rəsmi şəkildə açıqlanıb
Google illik I/O konfransına həsr olunmuş rəsmi promo materiallarını yayımlayıb.
Təqdimata hazırlaşan Google Pixel 9a-nın render fotoları ortaya çıxıb
Təqdimata hazırlaşan Google Pixel 9a-nın render fotoları ortaya çıxıb
Google şirkəti yaxın zamanda orta büdcəli Pixel 9a smartfonunu təqdim etməlidir. İndi isə internetdə sözügedən smartfonun render fotoları ortaya çıxıb.
ChatGPT və digər çat-botlar xəbər xülasələrini yaxşı hazırlamırlar
ChatGPT və digər çat-botlar xəbər xülasələrini yaxşı hazırlamırlar
BBC tərəfindən aparılmış araşdırma göstərib ki, dünyanın dörd ən populyar süni zəka əsaslı çat-botu xəbərlərin xülasəsini hazırlayarkən çoxlu səhvlərə yol verir.
Həftənin xəbərləri
